Η Έρευνα Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) του Διεθνούς Οργανισμού για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών Επιτευγμάτων (The International Association for the Evaluation of Educational Achievement) (IEA) είναι μία διεθνής έρευνα στον χώρο της εκπαίδευσης, η οποία ξεκίνησε το 1995. Διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια και εξετάζει δύο γνωστικά αντικείμενα, τα Μαθηματικά και τις Φυσικές Επιστήμες. Πραγματοποιείται στην Δ΄ τάξη Δημοτικού και στη Β΄ τάξη Γυμνασίου. Αντλεί πληροφορίες για την εφαρμογή του Αναλυτικού Προγράμματος και τις διδακτικές πρακτικές που εφαρμόζονται, καθώς επίσης για τους σχολικούς πόρους, μέσα από ερωτηματολόγια σε μαθητές/μαθήτριες, εκπαιδευτικούς, τη Διεύθυνση του σχολείου και γονείς/κηδεμόνες των μαθητών/τριών.
Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του ΙΕΑ, από το 1995 που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά η έρευνα, συμετείχαν 70 χώρες. Στην τελευταία έρευνα TIMSS του 2019 συμμετείχαν 58 χώρες. Στην TIMSS 2023 Κύπρος θα συμμετάσχει για έβδομη φορά, μετά από το 1995, 1999, 2003, 2007, 2015 και 2019.
Η Έρευνα TIMSS επιβλέπεται και συντονίζεται από τον Διεθνή Οργανισμό για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών Επιτευγμάτων (The International Association for the Evaluation of Educational Achievement - IEA), ο οποίος έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της, ακολουθώντας αυστηρά επιστημονικά κριτήρια και ποιοτικούς ελέγχους. Επιπλέον, σε κάθε χώρα ορίζεται ένα Συντονιστικό Εθνικό Κέντρο TIMSS. Στην Κύπρο, ο ρόλος αυτός έχει ανατεθεί στο Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΠΑΝ).
Η έρευνα TIMSS αξιολογεί την επίδοση των μαθητών/τριών σε βασικές περιοχές περιεχομένου (π.χ. Αριθμητική, Γεωμετρία, Άλγεβρα, Μετρήσεις και Δεδομένα στα Μαθηματικά, και Βιολογία, Φυσική, Χημεία και Γεωγραφία στις Φυσικές Επιστήμες), καθώς επίσης σε γνωστικές περιοχές (γνώση, εφαρμογή και αιτιολόγηση).
Η αξιολόγηση της έρευνας TIMSS γίνεται με Δοκίμια Αξιολόγησης, τα οποία περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, καθώς επίσης ερωτήσεις ανοικτού τύπου (ή ερωτήσεις με σύντομες απαντήσεις). Από το 2019 ξεκίνησε η σταδιακή μετάβαση στην ηλεκτρονική χορήγηση των δοκιμίων και από το 2023 οι χώρες που δεν θα συμμετέχουν με τον τρόπο αυτό, δεν θα αξιολογούνται σε νέα έργα-ασκήσεις.
Με το Ερωτηματολόγιο Μαθητή συλλέγονται πληροφορίες που αφορούν στον ίδιο τον μαθητή, την οικογένειά του, καθώς επίσης τις στάσεις και προσδοκίες του απέναντι στη μάθηση και το υπό έμφαση γνωστικό αντικείμενο. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων για τη συσχέτιση της επίδοσης των μαθητών με ατομικά ή οικογενειακά χαρακτηριστικά ή με άλλους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες (π.χ. φύλο, μετανάστευση, μορφωτικό επίπεδο των γονέων, περιβάλλον του σχολείου κ.ά.).
Με το Ερωτηματολόγιο Εκπαιδευτικού, το οποίο καλούνται να απαντήσουν οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν τα υπό διερεύνηση θέματα, αντλούνται πληροφορίες σε σχέση με τα ακαδημαϊκά τους προσόντα, το επιδιωκόμενο και εφαρμοζόμενο αναλυτικό πρόγραμμα, τις διδακτικές μεθόδους και τα μέσα που υιοθετούν κατά τη διδασκαλία των Μαθηματικών και των Φυσικών Επιστημών, τη διαχείριση εκπαιδευτικών πόρων κ.ά. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων της έρευνας, επιτρέποντας συσχετίσεις με τις επιδόσεις των μαθητών.
Με το Ερωτηματολόγιο Σχολείου, το οποίο καλούνται να απαντήσουν οι διευθυντές των σχολικών μονάδων, αντλούνται πληροφορίες σε σχέση με το επιδιωκόμενο και εφαρμοζόμενο αναλυτικό πρόγραμμα, το μέγεθος και τον τύπο του σχολείου, την πολιτική υποδοχής και κατάταξης των μαθητών του, τη διαχείριση εκπαιδευτικών πόρων, κ.ά. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων της έρευνας, επιτρέποντας συσχετίσεις με τις επιδόσεις των μαθητών.
Με το Ερωτηματολόγιο Γονέων/Κηδεμόνων, αντλούνται πληροφορίες σε σχέση με την ένταξη των παιδιών τους στο Δημοτικό, την αλληλεπίδραση παιδιών και οικογένειας, το γνωσιολογικό και κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο, τις στάσεις τους απέναντι στα υπό διερεύνηση θέματα κ.ά. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων της έρευνας, επιτρέποντας συσχετίσεις με τις επιδόσεις των μαθητών..
Οι ερωτήσεις των Δοκιμίων Αξιολόγησης επιλέγονται από το σύνολο των ερωτήσεων που καλούνται οι συμμετέχουσες χώρες να προτείνουν, και των ερωτήσεων που προτείνουν τα αρμόδια μέλη του IEA, της Διεθνούς Κοινοπραξίας υπεύθυνης για την υλοποίηση της έρευνας TIMSS. Οι ερωτήσεις ελέγχονται προσεκτικά, τόσο από τη Διεθνή Κοινοπραξία όσο και από τις συμμετέχουσες χώρες, ώστε να αποκλεισθούν προκαταλήψεις πολιτισμικού χαρακτήρα. Χρησιμοποιούνται μόνο ερωτήσεις που εγκρίνονται ομόφωνα. Κατά τη διάρκεια της Πιλοτικής Φάσης της έρευνας, πραγματοποιείται δοκιμαστική εφαρμογή σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν και αν προκύψει ότι συγκεκριμένες ερωτήσεις είναι πολύ εύκολες ή πολύ δύσκολες για κάποιες χώρες, τότε οι ερωτήσεις αυτές αφαιρούνται από τα τελικά Δοκίμια Αξιολόγησης σε όλες τις χώρες.
Υπεύθυνος για την επιλογή των σχολείων που θα συμμετάσχουν στην έρευνα είναι ξένος ερευνητικός οργανισμός, ο οποίος ανήκει στη Διεθνή Κοινοπραξία της έρευνας TIMSS. Η επιλογή γίνεται με τη χρήση ειδικού λογισμικού, στη βάση αυστηρών κριτηρίων που ισχύουν για όλες τις συμμετέχουσες χώρες.
Το δείγμα των τμημάτων που συμμετέχουν στην έρευνα επιλέγεται από το σύνολο των επιλέξιμων τμημάτων, με τη χρήση ειδικού λογισμικού, από ξένο ερευνητικό οργανισμό της Διεθνούς Κοινοπραξίας υλοποίησης της έρευνας.
Υπάρχει η δυνατότητα εξαίρεσης ενός πολύ μικρού αριθμού μαθητών, μόνο σε περιπτώσεις όπου οι μαθητές αποδεδειγμένα δεν είναι σε θέση να παρακαθίσουν στην εξέταση (για παράδειγμα, λόγω κάποιας σωματικής ή νοητικής αναπηρίας). Η δυνατότητα εξαίρεσης των περιπτώσεων αυτών θα πρέπει να εξετάζεται σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο TIMSS.
Η εξέταση δεν απαιτεί προετοιμασία σε σχέση με την εκμάθηση συγκεκριμένης ύλης του Αναλυτικού Προγράμματος. Ωστόσο, καλό είναι οι μαθητές που θα παρακαθίσουν στην εξέταση να έρθουν σε επαφή με δείγματα του αποδεσμευμένου υλικού από προηγούμενες έρευνες TIMSS, ώστε να εξοικειωθούν με τη μορφή και τον τύπο των ασκήσεων που θα κληθούν να απαντήσουν.
Δείγματα αποδεσμευμένου υλικού είναι διαθέσιμα στις ιστοσελίδες http://keea-timss.pi.ac.cy/timss/index.php?id=released-items και http://www.timssandpirls.bc.edu.
Αρκετές από τις ερωτήσεις των δοκιμίων επαναλαμβάνονται σε διάφορους κύκλους της Έρευνας TIMSS και κατά συνέπεια δεν μπορούν να δημοσιευθούν.
Οι μαθητές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την εξέταση με σοβαρότητα και να πιστέψουν ότι έχουν τις δυνατότητες για να πετύχουν καλές επιδόσεις. Σημαντικό, επίσης, είναι να συνειδητοποιήσουν ότι η εξέταση δεν απαιτεί οποιασδήποτε μορφής απομνημόνευση συγκεκριμένης ύλης του Αναλυτικού Προγράμματος αλλά, αντίθετα, όλες οι πληροφορίες που θα χρειαστούν για την επίλυση μιας άσκησης θα τους δίνονται από το ίδιο το δοκίμιο. Κατά συνέπεια, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η προσεκτική και κριτική ανάγνωση των πληροφοριών και των ζητουμένων της κάθε άσκησης.
Ο Σχολικός Συντονιστής έχει ως κύριο ρόλο τον συντονισμό της έρευνας TIMSS στο επίπεδο της σχολικής μονάδας και τη συστηματική επικοινωνία με το Εθνικό Κέντρο TIMSS, στο οποίο θα καλείται κατά καιρούς να υποβάλλει συγκεκριμένα στοιχεία που ζητούνται από τη Διεθνή Κοινοπραξία. Η ομάδα των Σχολικών Συντονιστών θα τύχει ενδελεχούς ενημέρωσης από το Εθνικό Κέντρο TIMSS, αναφορικά με το ρόλο και τα καθήκοντά τους. Επιπλέον, ο Σχολικός Συντονιστής θα έχει στη διάθεσή του Αναλυτικό Οδηγό, με όλες τις διαδικασίες και απαιτήσεις της έρευνας.
Η πιλοτική φάσης της έρευνας θα πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2022 ενώ η κύρια φάση της έρευνας θα πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2023.
Για τη συλλογή των δεδομένων γίνεται χρήση α) Δοκιμίου Αξιολόγησης στα Μαθηματικά β) Δοκιμίου Αξιολόγησης στις Φυσικές Επιστήμες, γ) Ερωτηματολογίου Μαθητή, δ) Ερωτηματολογίου Εκπαιδευτικού, ε) Ερωτηματολογίου Σχολείου και στ) Ερωτηματολογίου Γονέων/Κηδεμόνων.
Όχι. Υπεύθυνο για τη χορήγηση των δοκιμίων, κατά την ημέρα της εξέτασης, θα είναι προσωπικό που θα οριστεί και θα τύχει εκπαίδευσης από το Εθνικό Κέντρο TIMSS. Το προσωπικό του σχολείου εμπλέκεται στην επιτήρηση της εξέτασης.
Τα αποτελέσματα της έρευνας TIMSS περιλαμβάνουν τις επιδόσεις των μαθητών στα γνωστικά αντικείμενα που εξετάζονται, καθώς και πληροφορίες για τους ίδιους τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς, τα σχολεία και τους γονείς/κηδεμόνες, της κάθε χώρας. Πέρα από την τελική κατάταξη των χωρών, τα αποτελέσματα δίνουν τη δυνατότητα συγκρίσεων ανάμεσα στις χώρες που συμμετέχουν, ως προς τις επιδόσεις των μαθητών τους στην έρευνα TIMSS και ως προς το μαθησιακό τους περιβάλλον. Διαμορφώνονται, επίσης, δείκτες με τους οποίους μπορούν να τύχουν παρακολούθησης, μακροχρόνια, οι τάσεις στα διάφορα εκπαιδευτικά συστήματα.
Τα δοκίμια διορθώνονται από ειδική ομάδα διορθωτών, οι οποίοι ορίζονται και εκπαιδεύονται από το Εθνικό Κέντρο TIMSS, στη βάση οδηγιών και προδιαγραφών που θέτει η Διεθνής Κοινοπραξία υλοποίησης της έρευνας.
Η ανάλυση και ανακοίνωση των αποτελεσμάτων γίνεται από τη Διεθνή Κοινοπραξία υλοποίησης της έρευνας. Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, κάθε χώρα μπορεί να προχωρήσει σε περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων, ανάλογα με τα επιμέρους θέματα τα οποία επιθυμεί να εξετάσει.
Ναι. Μετά από κάθε τετραετή κύκλο της έρευνας, δημοσιεύονται εκθέσεις που περιλαμβάνουν τα δεδομένα από όλες τις συμμετέχουσες χώρες, νοουμένου ότι ο αριθμός των σχολείων και μαθητών που συμμετέχουν, από την κάθε χώρα, ανταποκρίνονται στις ελάχιστες προδιαγραφές που θέτει η Διεθνής Κοινοπραξία.
Όχι. Τα αποτελέσματα δεν κοινοποιούνται στους μαθητές και κατά συνέπεια δεν πληροφορούνται για το πόσο καλή ήταν η επίδοσή τους στην εξέταση.
Όχι. Τα αποτελέσματα που δίνονται στη δημοσιότητα δεν αφορούν στο επίπεδο των σχολικών μονάδων, αφού στόχος δεν είναι η κατάταξη των σχολείων σε κάθε χώρα. Τα σχολεία μπορούν, ωστόσο, να πληροφορηθούν για την επίδοσή τους, σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας τους.
Τα αποτελέσματα της έρευνας τίθενται στη διάθεση των εκπαιδευτικών αρχών των χωρών που συμμετέχουν σε αυτήν, οι οποίες και έχουν τον τελικό λόγο σε σχέση με το πώς θα αξιοποιήσουν τα συγκεκριμένα αποτελέσματα και αν θα υιοθετήσουν συστάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής ή καλές πρακτικές από πετυχημένα εκπαιδευτικά συστήματα.
Η κατάταξη των χωρών γίνεται στη βάση του μέσου όρου της επίδοσης κάθε χώρας, ξεχωριστά για κάθε γνωστικό αντικείμενο που εξετάζεται.
Η έρευνα TIMSS δεν επιβάλλει συγκεκριμένες πολιτικές. Με βάση τα αποτελέσματα του κάθε κύκλου προβαίνει σε συστάσεις, οι οποίες μπορεί να αναφέρονται σε κάποιες θεματικές ενότητες που ενδιαφέρουν όλες τις συμμετέχουσες χώρες ή σε θέματα πολιτικής για συγκεκριμένες χώρες. Η υιοθέτηση των πολιτικών ή δράσεων που προτείνονται, εναπόκειται στις εκπαιδευτικές αρχές της κάθε χώρας.
Ναι. Αρκετές χώρες προχώρησαν σε μεταρρυθμίσεις των εκπαιδευτικών τους συστημάτων και στην υιοθέτηση πετυχημένων πρακτικών άλλων χωρών, μετά τη συμμετοχή τους στην έρευνα TIMSS. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων χωρών παρουσιάζονται σε εκδόσεις του Διεθνούς Κέντρου Σπουδών TIMSS & PIRLS και του Lynch School of Education, Boston College, π.χ. η TIMSS 2011 Encyclopedia-Education Policy and Curriculum in Mathematics and Science, οι οποίες είναι διαθέσιμες από την ιστοσελίδα http://www.timssandpirls.bc.edu.
Ναι. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία εκδόσεων από προηγούμενους κύκλους της έρευνας TIMSS, οι οποίες περιλαμβάνουν, εκτός από τα αποτελέσματα, τεχνικές εκθέσεις, συστάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής, μελέτες περιπτώσεων χωρών κ.ά. Oι εκδόσεις αυτές είναι διαθέσιμες σε ηλεκτρονική μορφή, από τις ιστοσελίδες http://www.timssandpirls.bc.edu και http://www.iea.nl.
Οι ιστοσελίδες http://keea-timss.pi.ac.cy/timss, http://www.timssandpirls.bc.edu και http://www.iea.nl προσφέρουν αναλυτικές πληροφορίες για την έρευνα TIMSS.
Μπορείτε να επικοινωνείτε με το Εθνικό Κέντρο TIMSS στα τηλέφωνα 22 402 456/458/471/455 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση timss@cyearn.pi.ac.cy